Περισσότερη βλάστηση και μεγαλύτερες εποχές καλλιέργειας στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη έχουν μετατρέψει τμήματα της Αλάσκας, του Καναδά και της Σιβηρίας με εντονότερες αποχρώσεις του πράσινου. Ορισμένες μελέτες μεταφράζουν αυτό το πρασίνισμα της Αρκτικής σε μεγαλύτερη παγκόσμια πρόσληψη άνθρακα. Ωστόσο, νέα έρευνα δείχνει ότι καθώς το κλίμα της Γης αλλάζει, η αυξημένη απορρόφηση άνθρακα από τη χλωριδα της Αρκτική αντισταθμίζεται από αντίστοιχη μείωση από τις τροπικές περιοχές.

 

"Αποτελεί μια νέα ματιά στα επίπεδα πού περιμένουμε για την πρόσληψη άνθρακα στο μέλλον", δήλωσε ο ειδικός επιστήμονας Rolf Reichle από το Γραφείο Παγκόσμιας Μοντελοποίησης και Εξομοίωσης (GMAO) στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA. Η σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό AGU Advances, έχει συνδυάσει δορυφορικές παρατηρήσεις για πάνω από 35 χρόνια, από τα προηγμένα δορυφορικά ραδιόμετρα της Εθνικής Διεύθυνσης Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) με υπολογιστικά μοντέλα διαθεσιμότητας νερού όπως το MERRA-2 της NASA (Modern-Era Retrospective analysis for Research and Applications, Version 2).

 

Όλα αυτά μαζί παρέχουν μια πιο ακριβή εκτίμηση της παγκόσμιας πρωτογενούς παραγωγικότητας - GPP (Global Primary Product) - ένα μέτρο για το πόσο καλά τα φυτά μετατρέπουν το διοξείδιο του άνθρακα και το ηλιακό φως σε ενέργεια και οξυγόνο, μέσω της φωτοσύνθεσης, για το χρονικό διάστημα μεταξύ των ετών 1982 και 2016.

 

 

Η παραγωγικότητα των φυτών στο ψυχρό τοπίο της Αρκτικής περιορίζεται από τις μακρές περιόδους ψύχους. Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, τα φυτά σε αυτές τις περιοχές μπόρεσαν να αναπτυχθούν πιο πυκνά και να επεκτείνουν την καλλιεργητική τους περίοδο, οδηγώντας σε μια συνολική αύξηση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας και, στη συνέχεια, μεγαλύτερη απορρόφηση άνθρακα στην περιοχή κατά τη διάρκεια των 35 ετών.

Ωστόσο, η ανάπτυξη των ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων του άνθρακα έφερε και άλλες αλυσιδωτές αντιδράσεις. Συγκεκριμένα, καθώς ο άνθρακας έχει αυξηθεί, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί και η ατμόσφαιρα στις τροπικές περιοχές (όπου η παραγωγικότητα των φυτών περιορίζεται από τη διαθεσιμότητα νερού) έχει γίνει ξηρότερη. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελούν οι πρόσφατες αυξήσεις στην ξηρασία και τη θνησιμότητα των δέντρων στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Παράλληλα η παραγωγικότητα και η απορρόφηση άνθρακα πάνω από τη Γη κοντά στον Ισημερινό μειώθηκαν την ίδια χρονική περίοδο με την ανάπτυξη της βλάστησης (πρασίνισμα) της Αρκτικής, ακυρώνοντας κάθε καθαρή επίδραση στην παγκόσμια πρωτογενή παραγωγικότητα.

 

 

Τα δορυφορικά δεδομένα αποκάλυψαν επίσης ότι οι περιορισμοί της διαθεσιμότητας νερού και η μείωση της παραγωγικότητας δεν περιορίζονται στις τροπικές περιοχές. Πρόσφατες παρατηρήσεις δείχνουν ότι η τάση ανάπτυξης βλάστησης της Αρκτικής εξασθενεί, με ορισμένες περιοχές να έχουν ήδη μαυρίσει.

"Δεν περιμένω ότι πρέπει να περιμένουμε άλλα 35 χρόνια για να δούμε τους περιορισμούς του νερού να γίνουν επίσης παράγοντες στην Αρκτική", δήλωσε ο Reichle. Μπορούμε να αναμένουμε ότι οι αυξανόμενες θερμοκρασίες του αέρα θα μειώσουν την ικανότητα πρόσληψης άνθρακα στην Αρκτική και τους βόρειους βιοτόπους στο μέλλον. Οι αρκτικές πολικές ζώνες στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη που κάποτε είχαν οικοσυστήματα που περιορίζονται από τη θερμοκρασία, εξελίσσονται τώρα σε ζώνες που περιορίζονται από τη διαθεσιμότητα νερού όπως οι τροπικές περιοχές.

 

Αυτές οι συνεχιζόμενες μεταβολές στα πρότυπα παραγωγικότητας σε όλο τον κόσμο, θα μπορούσαν να επηρεάσουν πολλά μέρη της χλωρίδας και της πανίδας, μετβάλλοντας ολόκληρα οικοσυστήματα. Αυτό μπορεί να επηρεάσει πηγές τροφίμων και ενδιαιτήματα για διάφορα είδη, συμπεριλαμβανομένης της απειλούμενης άγριας ζωής και των ανθρώπινων πληθυσμών.

 

O παρακάτω παγκόσμιος χάρτης δείχνει τις αλλαγές στην παγκόσμια ακαθάριστη πρωτογενή παραγωγικότητα (GPP), που αποτελεί δείκτη της πρόσληψης άνθρακα, από το 1982 έως το 2016. Κάθε κουκκίδα δείχνει μια περιοχή με στατιστικά σημαντική τάση.

 

 

 

Πηγή: NASA Goddard Space Flight Center

Περισσότερα: https://www.nasa.gov/feature/goddard/2020/water-limitations-in-the-tropics-offset-carbon-uptake-from-arctic-greening/

 

To open-access άρθρo “Recent Amplified Global Gross Primary Productivity Due to Temperature Increase Is Offset by Reduced Productivity Due to Water Constraints” στο επιστημονικό περιοδικό AGU Advances

 

Τα δεδομένα που παράγονται από αυτήν τη μελέτη “Global Monthly GPP from an Improved Light Use Efficiency Model, 1982-2016” είναι προσβάσιμα στο κοινό στη διεύθυνση: https://doi.org/10.3334/ORNLDAAC/1789